Şirketlerde çalışanların sağlık taramasının yapılması ve sağlık hizmetlerinin yerine getirilmesi ile işyeri hekimliği ilgilenmektedir. Doktorlar, uzman oldukları bölümlerle ilgili hastalıkların ve iş kazalarının önüne geçilmesi için çalışmalarda bulunmaktadır. Aynı zamanda doktorlar, şirketlerin almış olduğu tedbir ve önlemlere rağmen herhangi bir sebeple yaşanan sağlık sorunlarıyla ilgili işlemleri gerçekleştirmektedirler.
Gün geçtikçe sanayileşen iş hayatında ortaya çıkan sağlık problemlerini minimuma indirmek gerekir. Bunun yanı sıra olası iş kazaları ile meslek hastalıklarını engellemek adına planlı çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Çalışma ortamında bir sorun yaşandığında sağlık kontrollerinin yapılması oldukça önemlidir. Ayrıca böyle bir durumda doğru müdahalede bulunulması gerekir. Tam bu konuda hizmet veren işyeri hekimliği insan sağlığı için vazgeçilmez bir çözümdür.
İçindekiler
İşyeri Hekimliği Neden Gereklidir?
Çalışma esnasında meydana gelebilecek her çeşit sağlık problemini ve iş kazasını önlediği için büyük bir öneme sahiptir. Herhangi bir sorun ortaya çıktığında yapılması gereken tüm müdahaleleri ve tedavi süreçlerini yerine getirmektedir. İşyeri hekimliği, çalışan kişilere sunulan modern hizmetlerden biri olarak adlandırılmaktadır.
Verilen bu doktor hizmetleri başlı başına özel bir çalışma ortamı olarak ele alınmaktadır. Aynı zamanda işyeri hekimliği, iş güvenliği uzmanı ve diğer sağlık personelleri gibi mesleklerle entegre olmuş bir biçimde faaliyetlerini sürdürmektedir.
Bunun yanı sıra çalışma alanlarında bu görevi üstlenen doktorların çalışma saatleri Çalışma Bakanlığı tarafından yenilenmiştir. Yapılan düzenlemelere bakıldığında doktorlar, az tehlikeli şirketlerde çalışan başına aylık minimum 5 dakika zaman ayırmaktadır. Tehlikeli sınıfta bulunan şirketlerde ise çalışan başına ayda minimum 10 dakika hizmet sunmaktadır. Çok tehlikeli şirketlerde ise çalışan başına aylık en az 15 dakika vakit ayırmaktadır.
İşyeri Hekimi Olmak İçin Şartlar Nelerdir?
Tabii ki işyeri hekimi olmak için şartlar bulunmaktadır. Bunlar şu şekilde sıralanabilir:
- Bu mesleği yapabilmek için bireyin ilk olarak tıp fakültesinden mezun olması gerekmektedir.
- Diplomasını almış bir doktor her çeşit şirkette işyeri hekimi olabilmektedir. Ancak bakanlık tarafından izin verilen eğitim kurumlarında işyeri hekimliği eğitimi almaları gerekir.
- Eğitim sonrası yapılan sınavda başarı yakalaması gerekir.
Sınava girmeden de bu işi icra eden bazı istisna kapsamına giren kişiler mevcuttur. Sınava girme şartı aranmayan doktorların özellikleri ise şu şekildedir:
- İş sağlığı güvenliği hakkında akademik anlamda doktora yapan hekimler için sınav şart değildir.
- Doktorun iş güvenliği kapsamında asistanlık zamanı da dahil olmak üzere minimum 8 sene görev yapmış olması gerekir.
- Genel müdürlükte minimum 8 sene iş sağlığı güvenliğinde faaliyet gösteren doktorlar sınava tabi tutulmamaktadır.
- Aynı zamanda iş ve meslek hastalıklarında yan dal diploması bulunan doktorlar sınava girmek zorunda değildir.
İşyeri Hekimi Bulundurma Zorunluluğu
2020 senesinden itibaren İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nda bahsedilen maddelere göre getirilen bir zorunluluktur. Maddeler arasında belirtilen işyeri hekimi bulundurma zorunluluğu kapsamında ele alınan bir durumdur. Hazırlanan kanuna göre tehlikenin az olduğu işyerlerinde kesinlikle işyeri hekimi bulunmalıdır.
İster kamu ister özel sektör olsun, faaliyet yapan her işyeri 50’den az işçi ve az tehlikeli grubunda bulunuyorsa işyeri hekimine sahip olması gerekir. Aynı zamanda tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfların da işyeri hekimini bünyesinde bulundurması şarttır. Zorunluluğu yerine getirmeyen işletmeler için idari para cezası uygulanmaktadır. İşyerlerinin bulunduğu tehlike sınıflarına örnek verecek olursak:
- Az tehlikeli işyerleri: Lokanta, eczane, otel, okul, mağaza, yurt, apartman, market, yurtlar vb.
- Tehlikeli işyerleri: Kuaför, dişçi, kasap, film yapım şirketi, mobilya, fabrika vb.
- Çok tehlikeli işyerleri: Maden, kimya sanayi, yapı inşaat sektörü, hastane vb.
İşyeri hekimliği konusunu ciddiye almayan ve hekim bulundurmayan şirketlere verilen bazı idari para cezaları ise oldukça yüksek sayılardır. 50 ve daha fazla işçisi bulunan az tehlikeli işyerleri 26.000 TL para cezasına çarptırılmaktadır. 10 ile 49 arasında işçisi bulunan ve çok tehlikeli işyeri sınıfına giren bir işletmenin ödeyeceği tutar ise 34.000 Türk Lirası’dır. 10 çalışanı bile bulunmayan ve az tehlikeli işyeri grubu ise 17.000 TL ödemektedir. İşyeri hekimine sahip olmadığı müddetçe işletme her ay para cezası ödemek zorundadır.
İşyeri Hekimi Görev, Yetki ve Sorumlulukları
Bir işletmedeki işyeri hekimi görev, yetki ve sorumlulukları tam olarak şu şekildedir:
- Şirketlerde çalışan kişiye sağlık hakkında danışmanlık vermelidir. Bunun yanı sıra çalışanın sağlık gözetimlerini üstlenmesi gerekir.
- Çalışanın genel sağlık durumu ile çalışma koşulları bilgilerini işverene aktarmalıdır.
- Şirketteki çalışana iş esnasında dikkat etmesi gereken durumları öğretmektedir.
- Ayrıca genel sağlık hakkında işvereni ve çalışan bireyleri bilgilendirmekle görevlidir.
- Herhangi bir hastalığa yatkınlığı bulunan ya da kronik bir hastalığı olan çalışanlara sağlık muayenesi yapmaktadır.
- ISG uzmanı ile birlikte hareket ederek sağlığı riske atan durumlarda işverenleri uyarmaktadır.
- İlk yardım ve acil müdahale gerektiren durumları organize etmekle yükümlüdür.
- Bağımlılık yapan maddeler hakkında çalışanı bilgilendirmelidir. Aynı zamanda uyarmalıdır.
- Kişisel hijyen gibi konularda işletmeye eğitimler vermelidir.
- Çalışma alanını tehlikeye atan bir durumu işverene bildirmesi zorunludur. Eğer işveren bu konu hakkında bir önlem almazsa doktor, işvereni bakanlığa rapor edebilmektedir.
- Bunun yanı sıra hekim, çalışma alanında hayati risk unsuru barındıran durumları tespit edebilmektedir. Böylelikle hekimin acil müdahale gerçekleşene kadar işverenin onayı sayesinde işi geçici olarak durdurma yetkisi vardır.
- İş verimliliğini kötü yönde etkileyen durumları analiz ederek rapor vermelidir.
- İşyeri hekimliği görevini sürdüren doktor, görev kapsamında bulunan tüm kontrolleri gerçekleştirebilmektedir. Aynı zamanda hekim, gerekli gördüğü takdirde çalışanla görüşme düzenleyebilmektedir.
Şirketlerde yer alan doktorların işyeri hekimliği, iş güvenliği ve sağlığı konusuyla ilgili görevleri bulunmaktadır. Doktorlar, şirketlerde vazifelerini yerine getirirken OSGB firmalarının yönlendirdiği ISG uzmanlarla beraber çalışmaktadır. Eurolife OSGB bu kapsamda sizlere yardımcı olabilmektedir.