Hijyen, insan sağlığının korunması ve hastalıkların yayılmasını önlemek açısından alınacak tedbirlerin geneline verilen isimdir. İnsanoğlunun bulunduğu her ortamda dikkat edilmesi gereken hijyen kuralları ile ilgili günümüzde düzenli eğitimler verilmektedir. Sağlık için hijyen eğitimi sertifikası olarak adlandırılan bu çalışmalar çoğu kurum ve kuruluşta zorunlu hale gelmiştir.
İçindekiler
Hijyen Eğitim Sertifikası Nedir?
Hijyen eğitimi, insan sağlığının olumsuz olarak etkileneceği ortamlarda gerekli temizlik tedbirlerini alarak bunu uygulamalı bir şekilde gösteren çalışmalardır. Kişiler temizlik ve sağlığa uygunluk adına aldıkları bu eğitimlerin sonunda başarılı olmaları halinde hijyen eğitim sertifikası almaya hak kazanmaktadır. Bu sertifika üretim ve hizmet sektörü gibi pek çok alanı kapsamaktadır.
Sağlık Bakanlığı tarafından 2013 yılında zorunlu hale getirilen hijyen belgesi yaşam standartlarını yükseltmeyi amaçlamaktadır. Bunun yanı sıra standardın altında kalan temizlik uygulamaları insan sağlığı için tehdit kabul edilmektedir. Ayrıca burada yapılan üretim ve hizmet sunumlarının kalitesini de doğrudan etkilemektedir.
Hijyen Eğitim Sertifikasının Amacı
Hijyen eğitimi insanların girmiş olduğu ortamlarda istenen temiz görüntünün oluşmasını sağlamaktadır. Sağlık sektöründen hizmet sektörüne varıncaya kadar çoğu insan kullandığı lavabolardan, yürüdüğü yollara kadar temiz olmasını istemektedir. Hijyen eğitim sertifikası ise çevrenin daha temiz görünmesini sağlayacak bir dizi eğitimden oluşmaktadır.
Gıda sektörü ya da tüketim sektörünün geneline bakıldığında temizlik ön plana çıkmaktadır. Herkes tükettiği besinlerin, aldığı eşyaların temiz olmasına dikkat etmektedir. Sağlık açısından gerekli olan bu durum aynı zamanda insani yaşama en uygun yaşam biçimini oluşturmaktadır. Bu nedenle tüketime dayalı alanlarda hijyen eğitimine sahip kişilere ihtiyaç vardır.
Hijyen eğitiminin amaçları şu şekilde sıralanabilmektedir:
- Hijyen bilgisine sahip bilinçli bireyler oluşturmak
- İş kollarında ihtiyaç duyulan hijyen standardına uygun eleman ihtiyacını karşılamak
- Ortamlardaki genel hijyeni sağlayarak daha temiz yaşam alanları hazırlamak
- Bulaşıcı hastalık vb. durumlara karşı tedbir almak
- Daha sağlıklı çalışma ortamları oluşturabilmek
- Hijyen eksikliği nedeniyle oluşabilecek hastalıklar hakkında bilinçlendirmek
- Mikrop, mikrobun yayılımı gibi konularda bilgiler vermek
Hijyen Eğitimi Zorunlu Mu?
5 Temmuz 2013 tarihinde yayınlanan Resmî Gazete’ye göre Sağlık Bakanlığı, Gıda Tarım Hayvancılık Bakanlığı ve İç İşleri Bakanlığı tarafından hijyen eğitimi zorunlu hale getirilmiştir. Kanun kapsamında insanlara birebir hizmet veren ya da insanların temas edebileceği alanlarda çalışan herkesin hijyen eğitim sertifikası alması gerekmektedir.
28698 sayılı kanunun kapsamına bakıldığında şu alanlarda hijyen eğitimleri mecburi tutulmuştur:
- Gıda üretimi ve satışı yapan yerler
- İnsanların tüketimi için doğal su ve mineralli su üretimi yapan tesisler
- Otel, pansiyon, yurt, motel gibi konaklama mekânları
- Kaplıca, hamam gibi kullanıma açık alanlar
- Berber, kuaför salonları
- Güzellik merkezleri
- Dövme ve piercing yapılan yerler
- Sauna ve masaj salonları
- Temizlik hizmeti veren şirketler
Hastane, okul, yemekhane, toptan ve perakende satış noktaları, süpermarket dağıtım noktaları gibi pek çok alanda hijyen eğitimleri gerekli görülmektedir. Sayılan sektörlerde hizmet verecek kişiler hijyen sertifikasına sahip değilse bu alanlarda çalışamazlar. Çalışanların hijyen eğitim sertifikası almaları konusunda iş yeri sahipleri ve işverenler birinci sorumlu olarak görülmektedir. Bu nedenle çalışanların toplu olarak ya da bireysel şekilde bu eğitimlere katılması sağlanmalıdır.
Hijyen Sertifikası Nereden Alınır?
Hijyen eğitimi Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı olarak hizmet veren Hayat Boyu Öğrenme Merkezleri’nde ücretsiz bir şekilde sunulmaktadır. Ayrıca işveren ya da işletme kendi imkânları doğrultusunda çalışanlarına müfredatı aynı olan özel kurumlardan da bu eğitimi sağlayabilmektedir. Buna paralel olarak MEB onaylı sertifika sunan akademi, özel kurs gibi adresler belirli bir ücret karşılığında bu hizmeti verebilmektedir.
Sertifika almak isteyen kişilerden alacakları eğitimlerden başarılı olmaları istenmektedir. Yönetmeliğe göre hijyen eğitimleri 8 saatten az olmamalıdır. Buradan hareketle kurs süresi maksimum 40 saat olabilmektedir. Uygulamalı hijyen eğitimlerinde malzememe kullanılacaksa bunu kursiyer kendisi temin etmektedir. Ayrıca her meslek kolu için farklı içeriklerle zenginleştirilmiş eğitimlerde bulunmaktadır.
Hijyen Eğitim Sertifikası Kaç Yıl Geçerlidir?
Hijyen eğitim sertifikası ömür boyu geçerlidir. Ancak yenilenen bilgiler kapsamında kurumlar tarafından ara eğitimler şeklinde yeni belgeler talep edilebilmektedir. Hijyen eğitimleri bakanlık komisyonları tarafından belirlenmiş şartlara sahip kişilerce verilebilmektedir.
Özetle alınacak hijyen eğitiminin içeriğinde:
- Mikrop, mikrop çeşitleri
- Mikrobun bulaşma yolları
- Mikrobun neden olduğu hastalıklar
- Mikrobun yaşama ve üreme yolları
- Mikrobun insan, hayvan, eşya gibi farklı alanlardan nasıl bulaştığı
- Enfeksiyona neden olan durumlar
- Enfeksiyonların bulaşma yolları
- Sağlam kişilere mikrop ve enfeksiyonun taşınma süreci
- Ağız yoluyla bulaşan hastalıklar
- Temas yoluyla bulaşan hastalıklar
- Hava yoluyla bulaşan hastalıklar
- Bulaşıcı hastalıklardan korunma yolları ve alınacak hijyen tedbirleri bulunmaktadır.
Hijyen Eğitim Sertifikası Nasıl Alınır?
Hijyen eğitim sertifikası almak isteyen kişiler öncelikle kendilerine en yakın halk eğitim merkezlerine giderek kursa katılmak istediklerine dair dilekçe verebilmektedir. MEB onaylı ve ücretsiz olan bu kurslar Hayat Boyu Öğrenme Müdürlükler’inde belirli zamanlarda verilmektedir. Eğitimlerin yapılacağı gün ve saat müdürlük tarafından kişilere bildirilmektedir. Ayrıca özel eğitim merkezlerinde de hijyen eğitimi için kurslara başvuru yapılabilmektedir.
Halk eğitim merkezlerine bizzat gidemeyen kişiler e-Yaygın üzerinden e-Devlet bilgileri ile giriş yaparak ‘’Kursa Ön Başvuru Yap’’ sekmesinden talep oluşturabilmektedir. Bununla birlikte kurs talebinde bulunurken il, ilçe ve hangi Halk Eğitim Müdürlüğüne gidilecekse buna uygun işaretlemeler yapılmalıdır.
Hijyen eğitimi almak için istenen belgeler:
- T.C. kimlik belgesi fotokopisi
- Kurum tarafından kursiyerden istenen bilgilerle hazırlanmış form
- Özel kurumlardan alınacaksa hijyen eğitimi için talep edilen ücretin yatırıldığına dair dekont
Eğitimler çoğunlukla 1 gün içerisinde tamamlanabilmektedir. Çalışan kişilerin iş durumlarına göre hafta sonları da bu kurslar gerçekleştirilmektedir. Sertifikayı alabilmek için kişilerin eğitimlere düzenli ve aktif bir şekilde katılmış olması gerekmektedir. Ayrıca eğitimler sonunda yapılan yazılı ve uygulamalı sınavlardan da başarılı puanlar alınmış olması gerekmektedir.