İş güvenliği uzmanı iş yerlerini iş güvenliği, işçi ve ortam sağlığı, çevrede yapılması gereken değişikler ve daha pek çok şey açısından geliştirip değiştirir. Denetlemelerle daha iyi bir hale gelen iş yerlerinde çalışanlar olması gerektiği gibi bir ortamda çalışırken, firmanın çatısı altında üretilen ürünlerin de kalitesi ve hijyeninden emin olunur.
İş güvenliği uzmanı bununla da kalmayıp işçilere başlarına gelebilecek olası bir hastalık veya kesik, yanık, delinme, tahriş gibi yaralanma durumlarında ne yapmaları gerektiğini anlatan eğitimler verir. Bu sayede kötü bir senaryoyla karşı karşıya kalınsa dahi kişiler ilk yardımı kendileri yapabilecek bilinç düzeyine ulaşır. Ancak iş yerinde oluşan herhangi bir zehirlenme ya da kimyasal yanık hafife alınmadan ilk yardım sonrası hemen ambulans çağrılmalı veya kişi en yakın hastaneye taşınmalıdır.
Kimyasal madde ile çalışan kişilerin güvenli bir ortamda çalışmasını sağlamak için de güvenlik uzmanı görevini sürdürmelidir. İş alanında kullanılan kimyasalın neden olacağı tehlikelerin önüne geçilmeli, gereken önlemler uzmanın yönlendirmesi ile alınmalıdır.
İçindekiler
Kimyasal Madde Nedir?
Kimyasal maddeler; endüstriyel ürünlerden kişi sağlığını iyileştirmeye yönelik kullanılan ilaçlarda, market gibi yerlerde uzun süre kalması amaçlanan gıdalarda, temizlik ürünleri ve daha pek çok yerde kullanılan karışımlardır.
Kişilerin sağlığını ve güvenliğini korumak için bu kimyasallara temas etmemesi şarttır. Bu nedenle iş yerlerinde kullanılması mecbur kılınan kimyasallar iş güvenliği uzmanı ile planlanarak kullanımı sağlanmalıdır. Onun haricinde içerisinde fazlasıyla kimyasala yer verilen temizlik ürünlerinin kullanım talimatları incelenmeden temizlik yapılmamalıdır. Aksi halde deride yanıklar görülebileceği gibi deri üzeri ileri boyutta tahrişler de oluşmaktadır.
Toksik ve asidik özellikleri yüksek olan maddeler gözde ve ciltte sağlık sorunları doğurur. O nedenle kimyasallar her ne kadar hayatın içerisinde yer alıp çoğu şeyi kolaylaştırsa da yaklaşımlara özen gösterilmelidir. İş yerlerinde de mutlaka akılda kalan sorular iş güvenliği uzmanı ile paylaşılarak giderilmelidir.
Kimyasal Güvenlik Riskleri Hangi Grupları İçerir?
Kimyasal maddelere temas edilmesi veya kullanılması esnasında risk teşkil edebilecek durumlara kimyasal güvenlik riskleri adı verilir. Bu risklerin yer aldığı gruplar da kimyasal güvenlik riski grupları olarak adlandırılır;
- Kimyasal ürünlerin kullanıldığı iş yerleri.
- Endüstriyel alanda çalışmalar yapılan sahalar.
- Tarım gibi zirai ilaçların kullanıldığı yerler.
- Kişilerin sağlık sorunlarını analiz etmek üzere kimyasalların yer verildiği laboratuvarlar.
- Kimyasal madde taşımacılığı yapan nakliye şirketleri.
- Çoğu hastalık tedavisinde kullanmak üzere kimyasal bulundurulan hastaneler ve diğer sağlık kuruluşları.
Belirtilen gruplarda yer alan iş yerlerinin iş güvenliği uzmanı bulundurması çok sağlıklı bir hareket olacaktır. Bu tip sektörlerde yer alan kişilerin daha dikkatli ve bilinçli olmaları sorunlardan kaçınmak için değerlidir. Sorun yaşanması durumunda devreye girebilecek iş güvenliği uzmanı hemgüvende hissetmeye yardımcı olur hem de yaşanan olay karşısında hızla aksiyon alarak durumu toparlar.
İş Sağlığı ve Güvenliğinde Kimyasal Riskler Nelerdir?
İş yerlerinde bazı kimyasal maddelerden doğan riskler meydana gelmektedir. Bu risklerin ne olduğu bilinmeli ve gerekli aksiyonlar alınmalıdır. İşverenler işçilerini ve iş ortamını korumak beraberinde bilinçlenmek adına iş güvenliği uzmanı yardımı almaktadır. İş güvenliğindeki kimyasal riskler;
- Kimyasalların Solunumu: Kimyasal maddelerin kullanımına bağlı olarak bu maddelerden buhar veya toz gibi solunabilecek şeyler meydana gelmektedir. Akciğer hastalıklarına büyük oranda sebep olabilecek bu tip şeyler solunmamalı ve yüksek korumalı maskeler kullanılmalıdır.
- Temas Edilmesi: Cilt tahrişlerine neden olabilecek kimyasal maddelere temas etme durumu da kaçınılması gerekenlerdendir. Kullanılan kimyasal ağır ve eritici niteliklere sahipse durum ciddileşerek deri erimesine, derin yanıklara ve temas ettiği bölgedeki sinirlerin etkisiz hale gelmesine bile neden olabilir.
- Yutmaya Bağlı Zehirlenme: Kimyasal maddeleri kimse bilinçli olarak yutmaz. Ancak bazı durumlarda fark edilmeden böyle bir hataya düşülebilir. Kimyasallara dokunulduktan sonra ağız kaşımak veya o bölgeye temas etmek zehirlenmeye neden olur. O nedenle kimyasallar hem işlenirken hem de depolanırken güvenlik kuralları esas alınmalıdır.
- Yanma ve Patlama Tehlikesi: Patlayıcı veya yanıcı özellikler gösteren kimyasalların yanında tutuşturucu etkiye sahip araçlara yer verilmemelidir.
- Kimyasalların Birleştirilmesi: Kimyasal maddeler birleştirildiğinde eğer birleşime uygun değillerse reaksiyon göstererek toksik tepkimeler oluşturabilirler. Bu da çıkacak olan gazın zehirli olduğu anlamına gelir. Kimyasallar birleştirilirken iş güvenliği uzmanı görüşleri alınarak yapılacak olan işlemin işinin ehli kişilerce yapılması sorun yaşanmasını önleyecektir.
- Maruz Kalma: Kişilerin iş yerlerinde kimyasal madde ağırlıklı çalışmalar yapılıyorsa elinde olsun veya olmasın maruz kalma durumu elbette gerçekleşecektir. Bu maruziyetin uzun süreli olması hastalık doğurabileceği gibi kalıcı etkilerle de sonuçlanabilir. O nedenle ne limitte maruz kalındığında zarar görmeyecekleri iş güvenliği uzmanı tarafından araştırılarak işçinin çalışma düzeni buna göre oluşturulmalıdır.
İş sağlığı ve güvenliğinde kimyasal risklerden bu şekilde bahsetmek mümkündür. Profesyonel şekilde bu alanda hizmet veren kişilerden yardım almak en sağlıklı ve doğru olanıdır.
Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda İş Güvenliği Uzmanının Görevleri Nelerdir?
Sağlığı oldukça olumsuz etkileyen kimyasal maddelerin bir iş güvenliği uzmanı tarafından kontrol altında tutulması gerekir. Kimyasal maddelerle çalışmalarda iş güvenliği uzmanının temel görevleri;
- Risklerin Belirlenmesi: İş yerinde risk sınıfına girebilecek potansiyel maddeleri belirlemek ve tehlikelerden nasıl korunabileceğini değerlendirmek iş güvenliği uzmanı görevleri arasında yer alır. Geliştirilen stratejilerle nasıl hareket edilmesi gerektiği anlaşılır.
- İş Sağlığı ve Güvenliği Konusunda Yapılacakların Belirlenmesi: Kimyasal maddelerin en doğru ve zararsız şekilde nasıl kullanılacağı belirlenerek bu konuda prosedürler hazırlanır. Belirlenen talimatlarla işçileri bilinçlendirmek için eğitimler verilir.
- Doğru KKE (Kişisel Koruyucu Ekipman) Seçmek: İşçilerin iş yerinde kullandıkları maddelere ne ölçüde maruz kaldıkları belirlenerek koruma amaçlı giymeleri gereken ekipmanlar temin edilir. Aynı iş yerinde farklı işler yapan kişilerin ekipmanları departmana göre değişiklik gösterebilir.
- Güvenlik Önlemleri Almak: Belirli aralıklarla iş yerini denetleyerek olası tehlikeleri fark etmek ve aksiyon almak. Basit güvenlik önlemlerinden kurtulup doğrusunu uygulamak.
- Acil Durum Hesaplaması: Yangın, kimyasal maddelerin fark edilmeden oluşturduğu sızıntı veya kimyasallarla ilgili oluşabilecek daha pek çok acil durumda ne yapılması gerektiği hesaplanır. Plan geliştirilir ve işçilere bilinç kazandırılır.
- Kimyasalların Depolanma Şekli: Her kimyasal maddenin yapısı farklı olduğundan konulacak kaplarda da değişiklikler meydana gelir. Bir kimyasalı diğeriyle aynı depolama koşullarında muhafaza etmek sorun yaratabileceğinden bu durumun da üzerinde durulmalıdır.
- Yasalara Uymak: Yasal düzenlemeleri takip ederek iş yerinde bunlar uygulamaktır.
- Oluşan Kazaları İncelemeye Almak: İş yerinde daha önce oluşmuş veya o an meydana gelen kazaları ele alıp nedenlerini belirlemek ve bir daha yaşanmaması için ne yapılması gerektiğini bulmak.
- İşçilere Risk ve İş Hayatı Hakkında Eğitimler Hazırlamak: İşçilerin kimyasal madde riskleri konusunda bilinçlendirilip iş hayatında yaşayabilecekleri durumlarda ne yapmaları gerektiğine yönelik verilen eğitimlerdir.
Kimyasal madde bulunan iş yerlerinde iş güvenliği uzmanının ilgilenmesi gereken alanlar bunlardır. Bu alanlar uzmanın yetkinliğine bağlı olarak artış göstermektedir.