İş Güvenliği Uzmanı

İş Güvenliği Uzmanı

İş yerinde sağlıklı ve güvenli bir ortam oluşturmak için iş güvenliği uzmanı tarafından hizmet almak gerekmektedir. Bu uzmanlar çalışma alanlarında iş açısından güveni sağlamak için her türlü hizmeti yürütürler. Ayrıca 50 kişi ve üzerinde personel çalıştıran fabrikalarda mutlaka iş güvenliğiyle alakalı bir uzman bulundurmak şarttır.

Kimler İş Güvenliği Uzmanı Olabilir?

İSG uzmanı olan kişi, çalışma alanlarında her türlü risk tespiti yapmaktadır. Böylece işçiler için tehlike oluşturabilecek durumların önüne geçmektedir. Uzman olan kişi mevzuata uygun olarak tedbirler ve güvenlik önlemleri almaktadır. Ayrıca iş güvenliği açısından alınan tedbir ve güvenlik önlemlerinin düzenli olarak denetimi, iş güvenliğinden sorumlu uzman tarafından yapılmalıdır. Peki, kimler iş güvenliği uzmanı olabilir?

• Bakanlık ve bazı kuruluşlarda iş yerlerini denetlemekle görevli müfettişler uzman olabilirler.
• Mühendislik ve mimarlık fakültelerinden mezun olanlar iş güvenliği alanında uzmanlık yapabilirler.
• İş sağlığı ve güvenliği lisans veya ön lisans bölümü eğitimi alanlar uzman olabilirler.
• Teknik öğretmenler iş güvenliği alanında uzman unvanıyla faaliyet gösterebilirler.
• Kimya, biyoloji veya fizik bölümlerinden mezun olanlar uzman olabilirler.

Eğer bir kişi iş sağlığı ve güvenliği ön lisans veya lisans eğitimi almamışsa, yukarıdaki fakültelerden birinden mezunsa şunu yapmalıdır: İSG uzmanlığı için hazırlanmış olan eğitim programlarına katılmalıdır. Bu kurslar yaklaşık 180 saat uygulamalı ve 40 saat teorik olarak gerçekleşmektedir. Ayrıca eğitim sonunda bakanlık İSG uzmanlığı sınavı yapmaktadır. Bu sınavdan başarılı olanlar İSG uzmanı olabilirler.

İş Güvenliği Uzmanlığı Sınıflandırması Nedir?

İş güvenliği alanında uzmanlık yapmak için gerekli belgeye sahip olan kişi, her işletmede görev yapamamaktadır. Çünkü iş güvenliği uzmanı (İSG uzmanı) işletmenin tehlike sınıfına göre çalışabilmektedir. 6311 sayılı kanuna göre uzmanlar sınıflandırılmıştır. Buna göre işletmeler çeşitlerine ve tehlikeli olma özelliklerine göre şu şekilde sınıflandırılmıştır:

• İş güvenliği açısından çok tehlikeli işyerleri sınıfı bulunmaktadır.
• İş güvenliği açısından tehlikeli olarak nitelendirilen işyerleri vardır.
• İş güvenliği açısından az tehlikeli işyerleri sınıfı bulunmaktadır.

İsg uzmanları kanuna göre;

• A sınıfı İSG uzmanı,
• B sınıfı İSG uzmanı,
• C sınıfı İSG uzmanı olarak 3 sınıfa ayrılmaktadır.

Bu sınıflandırmalara göre çok tehlikeli işyerlerinde A sınıfı belgeye sahip İSG uzmanları görev alabilmektedir. Tehlikeli sınıfa giren işyerlerinde en az B sınıfı belgesine sahip iş güvenliği uzmanı çalışabilmektedir. Az tehlikeli işyerlerinde ise C sınıfı belgesine sahip İSG uzmanları görev alabilmektedir.

C sınıfı İSG uzmanları belli süreler kendi alanlarında görev yaptıktan sonra farklı bir program ya da yüksek lisans yapabilir. Bu programları bitiren İSG uzmanları tekrardan sınava girerek çalışma sınıfını yükseltebilirler.

B sınıfı İSG uzmanlığı belgesine sahip olmak için C sınıfı İSG uzmanlığı belgesiyle minimum 3 yıl fiilen görev yapıldığını sözleşme ile kanıtlamak gerekmektedir. Ardından B sınıfı İSG uzmanlığı eğitimine katılarak sınavda başarılı olmak gerekmektedir.

A sınıfı iş güvenliği uzmanı belgesine sahip olmak isteyen kişinin, B sınıfı İSG uzmanlığı belgesiyle minimum 4 yıl fiilen görev yapması gerekmektedir. Daha sonra kişinin A sınıfı İSG uzmanlığı eğitimine katılması gerekmektedir. Kişi eğitim sonunda gireceği sınavından başarılı olmalıdır.

İş Güvenliği Uzmanlarının Görevleri

İSG uzmanlarının görevlendirildikleri işletmelerde yapacakları işler hakkında açıklama yapalım. Öncelikli olarak İSG uzmanının işletmelerde hangi konularda rehberlik ettiğinden bahsedelim:

• İSG uzmanı iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili alınması gereken önlemleri işverene yazılı olarak bildirmelidir.
• İSG uzmanı işyerindeki teçhizat ve makineler hakkında iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına uygun önerileri işverene sunmalıdır. Ayrıca kişisel koruyucu donanımlar ve kullanılan maddeler konusunda iş güvenliği kurallarına uygun tedbirler almalıdır. Kısacası iş güvenliği uzmanı işyerinde yapılacak değişiklikler ve tedbirler açısından gerekenleri işverene öneri şeklinde sunmalıdır.
• İSG uzmanı, mesleki hastalıkların ve iş kazalarının nedenlerini araştırmalıdır. Bu tür problemlerin tekrar yaşanmaması için uzman, işverene önerilerilerde bulunmadır.

Ayrıca İSG uzmanı risk değerlendirmelerini yapmalıdır. Uzman, iş sağlığı ve güvenliği açısından risk çalışmaları ve uygulamalarına katılmalıdır. İSG uzmanı risk değerlendirmesi sonucu güvenlik ve sağlık önlemleri konusunda işverene önerilerde bulunmalıdır.

İSG uzmanı çalışma ortamı gözetimi kapsamında, işyerindeki periyodik bakım, kontrolleri planlayıp uygulamaları kontrol etmelidir. Ayrıca doğal afet, yangın, patlama, kaza gibi durumlar için acil durum planlarının hazırlanması çalışmalarına katılmalıdır.

İSG uzmanı çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin mevzuata uygun olarak yapılmasını sağlamalıdır. Uzman çalışma ortamı gözetim sonuçlarının kayıtlı olduğu yıllık değerlendirme raporunu işyeri hekimiyle birlikte hazırlamalıdır. Ayrıca İSG uzmanı çalışanlara yönelik bilgilendirme faaliyetlerini düzenlemelidir. Bu faaliyetleri işverenin onayına sunmalıdır.

Bunun yanında uzman, iş sağlığı ve güvenliği talimatlarıyla çalışma izin prosedürlerini hazırlamalıdır. Ardından İSG uzmanı hazırladığı prosedür ve talimatları işverenin onayına sunmalıdır. Ayrıca çalışma izin prosedürlerinin uygulanmalarını takip etmelidir. Daha sonra talimatlar ve prosedürler gerekli yerlerde kullanılmalıdır.

İSG uzmanı işyeri hekimiyle birlikte meslek hastalıkları ve iş kazalarıyla ilgili değerlendirme yapmalıdır. Uzman, işyerinde tehlikeli olayların tekrarlanmaması için inceleme ve araştırma yapmalıdır. Ardından İSG uzmanı, gerekli önleyici faaliyet planlarını hazırlayarak uygulamaları takip etmelidir.

İSG uzmanı işyeri hekimiyle birlikte bir sonraki yılda gerçekleşecek yıllık çalışma planlarını hazırlamalıdır. Bu yıllık çalışma planlarında bir sonraki yıl için iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili faaliyetler yer almalıdır. İSG uzmanı iş sağlığı ve güvenliği kuruluna üyeyse, kurulun kararlarına uygun şekilde çalışmalarını sürdürmelidir. İş güvenliği uzmanı çalışma temsilcisi ve destek elemanlarının çalışmalarına destek sağlamalıdır. Bu kişilerle işbirliği yapmalıdır.